- ана-мына
- то да сё
Казахско-русский словарь. 2013.
Казахско-русский словарь. 2013.
анақы-манақы — (Жамб., Қорд.; Алм.: Нар., Жам., Кег.) ондай мұндай, анау мынау. Ол а н а қ ы м а н а қ ы деп жөнді жауап бермеді (Жамб., Қорд.). Монғолия қазақтарында ананқы мынақы … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
есер жабық — (Маң., Маңғ.; Қост., Жанг.) онша емес, орташа ғана. Мына, аттың е с е р ж а б ы қ еті бар екен (Қост., Жанг.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
күйттәй — Қ орда., Арал; Рес., Орын.) 1. кіп кішкентай, титтей, құрттай. Бәрібір, к ү й т т ә й трактор жібергеніңізбен тележканы балқаштан шығара алмайды (Рес., Орын.). 2. аз маз, сәл ғана. Мына қамысты, қалқам, к ү й т т ә й ұстап тұршы Қ орда., Арал). қ … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бір — адым жер. Жүрген кездегі екі аяқтың аттау (басу) қашықтығы; 60 70 см, мөлшеріндегі ұзындық. Бір айдың жүзі болды. Бір айдай уақыт өтті. Шүйінші беруіңе болады. Жездең, міне, б і р а й д ы ң ж ү з і б о л ы п қалды, жынды суды ұрттап алмайды (Қаз … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
бас — амандық садақасы. Жеке басы үшін берілетін садақа, пітір. Кешкілікті ауызашар, таңертеңгілікті сәресі дейді. Ораза уақытында мұсылмандар семьясының әрбір басына б а с а м а н д ы қ (пітір) с а д а қ а с ы н төлейді (Ана тілі, 26.04.1990, 6). Бас… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
азын-шоғын — (Орал, Чап.; Қ орда: Арал, Қарм.) азды көпті, азғана. Тұра тұр, мына жерде а з ы н ш о ғ ы н шаруам бар еді (Орал, Чап.). Мектептің оқушылар коллективі мұндай а з ы н ш о ғ ы н істеген жұмыстарына қанағаттанып қалмайды («Екп. жол», 11.06. 1959).… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
бет — алдыңыздан жарылқасын! Құдай оңғарсын, сәтін берсін! Жолы да, атағы да үлкен Ғафаңа (Ғафу): Б е т а л д ы ң ы з д а н ж а р ы л қ а с ы н! дедім (Қаз. әдеб., 15.06.1973, 2). Бетке күйе жағу. этногр. Күнәлі адамға тағайындалған жазаның бір түрі. Б … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тұрсишаң — үст. Бұтында тек тұрсиы ғана бар, тұрси ғана киген. Әжесінің «күн өтеді, тастама киіміңді» деген байбаламына қарамастан т ұ р с и ш а ң шыға келді (Н.Сералиев, Қанат, 96). Мәйкішең, т ұ р с и ш а ң тұрған мына ұсқыныма қорқыңқырап тұр (Қ.Омарұлы … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
таулы жерлерде ұрыс машиналары мен атыс қаруларынан ату — (Стрельба из стрелкового оружия и боевых машин в горах) тау бедері мотоатқыштар және танк бөлімшелерінің штаттық қарудан атыс жүргізуінің сапасы мен тиімділігіне әсер етеді. Ауа райының ыстық кезінде бу мен түтіннің әсерімен нысаналар көрінісі… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
аша — 1 (Талд., Гв.; Сем.: Мақ., Аяг.; Шығ.Қаз., Тарб.; Қост., Фед.) айыр. Менің а ш а мд ы кім алды? (Талд., Гв.). Айырды тістің санына қарай үш а ш а, төрт а ш а деп атай береді. Сахнада тарелка айналдырғанша, қолыңа а ш а алып, қырман басындағы… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әз — 1 (Қарақ.; Түрікм., Таш.; Жамб., Шу) маза, рақат. Оңысың басқа, ә з басқа (Қарақ.). Ә з ету – мәз болу, рақаттану. Баланың қызығына адам ә з етеді (Түрікм., Таш.). Ә з тұту – сыйлау, қадірлеу. Білімді ә з тұт (Жамб., Шу) 2 (Гур., Есб.) су шығатын … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі